Yaban Turpu Nedir? Faydaları ve Zararları

Kökünden Yaprağına Şifa Kaynağı, Başına Buyruk Yaban Turpu

• Turpgiller ailesinin önemli ve faydalı üyelerinden biri olan yaban turpu, acırga ve eşek turpu olarak da bilinir.
• Köklü bir geçmişe sahip olan yaban turpu yabani bir şekilde yetişir.
• Seralarda yetiştiriciliğinin olmaması raflarda ve pazarlarda sık görülmemesinin sebebidir.
• Kökünden yaprağına her bölgesi sağlığa faydalı özellikler içeren turp çeşidi, özel ilgiye gerek duymadan dağlık arazilerde kendiliğinden yetişir.
• Toprağın altında yetiştiğinden dolayı toplanması zor olsa da vücuda yararlı etkileri nedeniyle her gün tüketilmesi önerilir.

• Bilinen turp çeşitlerine oranla daha acı bir tada sahip olan bitki, acıdan hoşlananlar için enfes bir lezzettir.
• Gazlı bir aromaya sahip olduğundan dolayı mide ve bağırsaklarında gaz problemi olanların tüketirken dikkatli olmaları ve aşırı tüketimden kaçınmaları gerekir.

Bu yazıda yaban turpu nedir, en çok nerede bulunur, nasıl tüketilir sorularına cevap bulabileceğiniz alt başlıkları sizler için derledik. Yaban turpu faydaları ve içeriğindeki besleyici özellikler sayesinde sizin de mutfağınıza konuk olmalı!

• Yüksek sıcaklığa maruz kaldığında bitki kökü koflaşır ve tadı daha çok acılaşır.
• Düşük sıcaklıklarda ise küçük bir yumru oluşturarak sapa kalkar ve hemen çiçeklenir.
• Yaban turpundan maksimum verim sağlamak için killi topraklar tercih edilmelidir.
• Ağır yapıya sahip kumlu topraklar yaban turpu için uygun olmaz.
• Dağ köyleri ve yüksek arazilerde kolayca yetişebilir. Bu yerlerde kullanımı yaygındır.

Yaban Turpu Besin Değerleri Nelerdir?

• Hardal ve lahana gibi bitkilerin de bulunduğu turpgiller familyasına ait olan yaban turpu düşük kalorili bir besindir.
• 100 gramı yaklaşık 48 kaloridir.
• Sodyum, potasyum, magnezyum, kalsiyum ve demir gibi minerallerden ve A vitamini, C vitamini gibi vitaminlerden zengindir.
• 100 gramında 3,5 gram diyet lifi barındıran ürün çözülebilir lif içeriği nedeniyle yüksek posalı besinler arasında yer alır.
• Nişasta, şeker, glutamin, protein, hardal yağı, sinigrin, glikozit ve eterik yağ içeren yaban turpu antioksidan bileşenlerden de zengindir.

Yaban Turpu Nerede Yetişir?

• Ana vatanı Amerika olsa da dünyanın her yerinde yetişebilen yaban turpu ülkemizde de yaygın olarak bulunur.
• Haziran – temmuz ayları arasında çiçek açan bitkinin kökü yakıcı bir kokuya sahiptir.
• Yaban turpu tohumu ile çoğalır ve hafif, nemli toprakları sever.
• Derin kazılmış toprakta yetişir ve güneşli, açıklık alanlarla uyumludur.
• Ilık iklim bitkisi olan yaban turpunun yetişme sıcaklığı 14-16 derece arasındadır.
• Yüksek sıcaklığa maruz kaldığında bitki kökü koflaşır ve tadı daha çok acılaşır.

Yaban Turpu Faydaları Nelerdir?

• İçeriğinde yer alan vitamin ve mineraller nedeniyle bal, zencefil ve limon ile birlikte tüketildiğinde öksürüğe faydalı olabilir.
• Zehirlenme durumunda vücudun mikroplardan arınmasına yardımcı olabilir.
• Yaban turpu kullanılarak hazırlanan macun, eklem ve sırt ağrılarının giderilmesine yardımcı olabilir.
• Romatizma problemleri için de kullanılabilen yaban turpu macunu semptomların azalmasında destekleyicidir.
• Yaban turpu suyu antibiyotik özelliklere sahiptir. Vücudun daha canlı ve dinamik olmasını sağlayarak enerji verir.

Akciğer Detoksu Nedir? Nasıl Hazırlanır? Sigara İsteğini Engelleyen Besinler Nelerdir?

• Bağırsak çeperlerinin korunmasında önemli rol oynar.
• Antioksidan bileşen içeren yaban turpu vücudun bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkilere sahiptir.
• Düzenli olarak yaban turpu tüketimi vücut direncini artırır ve hastalıklara karşı koruma sağlar.
• Özellikle bağışıklık sisteminin düşmesine bağlı olarak gelişen kanser çeşitlerinin tedavisine destek olur.
• Toksin maddelerin vücuttan atımını kolaylaştırır ve vücutta biriken fazla suyun atılmasını sağlayarak ödem söktürür.

• Özellikle yüksek ateşe sebep olan soğuk algınlıklarında ateş düşürücü etki gösterir.
• İçeriğinde yer alan bileşenlerin metabolizma hızını artırıcı özelliği vardır.
• Yağ yakımını artırarak kilo vermeye yardımcı olan yaban turpu, iştahı baskılar.
• Yüksek lif içeriğinden dolayı sindirim sisteminin düzenli çalışmasını destekleyerek kabızlık gibi problemleri tedavi edici etkiye sahiptir.
• İdrar yollarında oluşan iltihaplanmaları ortadan kaldıran yaban turpu faydaları arasında balgam söktürücü etkisi de söylenebilir.

• Kabızlık sorunu yaşadığınız günlerde salatalarınıza yaban turpu ekleyerek bu sebzenin müshil etkisinden faydalanabilirsiniz.

Yaban Turpu Nasıl Tüketilir?

• Acımsı bir tada sahip olan yaban turpu acıyı sevmeyenler tarafından taze olarak pek tüketilmez. Taze olarak aromasının ortaya çıkması için rendelenmesi önerilir. Rendelenen bitki et ve balık yemeklerinde çeşni olarak kullanılır.
• Kökleri parçalanarak kum içinde saklanabilir. Rendelenen yaban turpunun oksidasyonunu engellemek amacıyla elma sirkesi ile birlikte kullanılması faydasını artırır.
• Yaban turpu ile turşu da yapılabilir. Lahana, salatalık ya da biber turşusu yaparken yaban turpu köklerinin kullanımı hem turşuya farklı bir aroma katar hem de probiyotik özelliğini artırır.
• Yaprakları salatalara ya da sebze yemeklerine eklenebilir.

• Şifalı etkilerinden yararlanmak için yaban turpu mikserden geçirilir ve içine elma sirkesi eklenerek buzdolabında bekletilir. Elde edilen karışımdan günde 2-3 yemek kaşığı içilebilir.
• Bir başka yaban turpu kürü için yaban turpu kökleri rendelenir üzerine 2-3 kaşık şeker eklenir ve elde edilen sudan her gün 2-3 yemek kaşığı tüketilebilir.
• Özellikle geçmeyen kronik öksürüklerde 100 gram yaban turpuna biraz zencefil, 1 yemek kaşığı toz tarçın, 2 yemek kaşığı bal ve 3 adet limon suyu eklenerek karıştırılır. Elde edilen karışımdan her gün 1 tatlı kaşığı tüketildiğinde şiddetli ve kronik öksürük tedavisi desteklenebilir.

Her ne kadar faydalı olsa da yaban turpu aşırı tüketildiğinde mide sancısına ve gaza neden olabilir. Hamile ve emziren kadınlar ile böbrek hastalarının yaban turpu tüketimine dikkat etmeleri gerekir.