Emeklilik bakımından BAĞ-KUR’a göre SSK statüsünde çalışmak çoğunlukla daha avantajlıdır. Daha erken ve daha kolay emekli olunur. Ancak, özellikle 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 tarihleri arasında geç yaşta çalışmaya başlayanlar açısından BAĞ-KUR’dan emeklilik SSK’ya göre daha kolaydır. Ahmet Kıvanç, Habertürk okurlarının sorularını yanıtladı.
GEÇ YAŞTA ÇALIŞMAYA BAŞLAYANLAR İÇİN BAĞ-KUR’DAN DAHA ERKEN EMEKLİLİK MÜMKÜN
Annem 1962 doğumlu, sigorta girişi Eylül 2007 ve 3700 prim günü var. Şu an kadrolu olarak çalışmaya devam etmekte. Hangi şartlarda emekli olabilir? (Kamil B.)
Annenizin sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 sonrası olduğu için SSK’lı kadınlara tanınan 3600 prim günüyle 58 yaşında emeklilik hakkından yararlanamaz.
İlk kez sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 tarihleri arasında başlayan SSK’lılar (4/a) 7000 prim gününü tamamlamak kaydıyla kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilirler. Prim günü yetersiz olanlar ise en az 25 yıl sigortalılık ve 4500 prim günüyle yine aynı yaşlarda emekli edilirler.
İlk defa sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 tarihleri arasında ve geç yaşta başlayanlar için BAĞ-KUR’dan emeklilik daha kolaydır. Bu tarihler arasında çalışmaya başlayan BAĞ-KUR’lular normalde 9000 prim gününü doldurarak kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilir. Prim günü yetersiz olanlar ise 5400 prim gününü tamamlamak şartıyla kadınlar 60, erkekler 62 yaşında emekli olabilirler.
Anneniz 58 yaşını 2020 yılında doldurmuş ama 4500 prim gününü 27 ay sonra dolduracak. Prim gününü 27 ayda tamamlasa bile bu kez 25 yıllık sigortalılık süresini doldurmak için 2032 yılını bekleyecek ki o tarihte 72 yaşında olacak.
Anneniz 15 ay daha bu şekilde devam ettikten sonra SSK’lı çalışmayı bırakıp isteğe bağlı sigortaya geçsin. 5400 prim gününü tamamladığında da emeklilik dilekçesi versin. Bu yolla BAĞ-KUR’dan statüsünde daha erken emekli olabilir.
BAĞ-KUR’dan daha erken emeklilik için, 5400 prim gününü doldurmaya 1261 gün kala SSK’lı çalışmayı sona erdirip, 1261 gün isteğe bağlı sigorta primi ödemesi gerekir. Şu an toplam 1700 gün eksiği olduğuna göre, 5400 günü 57 ayda tamamlayabilir. Böylece 2032 yılını beklemek yerine 2026 yılında emekli aylığı bağlatabilir.
1990 doğumluyum. Askerlik borçlanmamı henüz yapmadım. İlk işe giriş tarihim 30/04/2008. Toplam uzun vade gün sayım 4225. Ne zaman emekli olabilirim ve emekli olduğum zaman ne kadar aylık alabilirim? Herhangi bir maluliyet durumunda emekli olma hakkım olabilir mi? (Mehmet Ali A.)
SSK’dan (4/a) emeklilikte 7000 prim günü ve 60 yaşa tabisiniz. Sosyal güvenlikte 1 günün bile önemi vardır sözü sizin durumunuzda anlam bulmuş. Sigorta başlangıcınız 30 Nisan 2008 yerine 1 Mayıs 2008 tarihinde olsaydı 5510 Sayılı Kanun’a tabi olacaktınız ve bu kez 7200 prim gününü doldurduğunuz tarihe göre emeklilik yaşınız uzayabilecekti.
Ne kadar emekli aylığı alacağınız Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilen prime esas kazançlarınızın tutarına, prim gün sayısına ve her yıl enflasyon ve milli gelirdeki artışa göre belirlenen güncelleme katsayısına göre değişecektir. Fikir vermesi açısından kabaca şöyle bir hesap yapmak mümkündür: Ortalama aylık kazancınız 6 bin lira ve prim gün sayınız 9000 gün ise 3 bin lira emekli aylığı alabilirsiniz. Emekli aylığı, çalışılan her 360 gün için yüzde 2 oranında artar.
Çalışma gücünü yüzde 60 oranında kaybeden SSK’lılara, 1800 prim gününü doldurmak şartıyla malul aylığı bağlanır. Olası maluliyet durumunda aylık bağlatmaya hak kazanmış bulunuyorsunuz.
1971 doğumluyum. İlk sigorta girişim 26 Kasım 1991. Askerlik borçlanmamı yaptım ve çıkan borcu ödedim. BAĞ-KUR’da 7017 gün, SSK’da 150 gün primim bulunuyor. İşyerimi 2019 yılında devredip girdiğim 4/a’lı işte beş ay sonra çıkışım verildi. O tarihten beri GSS primi ödemekteyim. Ben ne zaman emekli olurum? Bundan sonra SSK’dan mı BAĞ-KUR’dan mı devam etmem avantaj sağlar? (Remzi E.)
Sigorta başlangıcınız itibarıyla BAĞ-KUR’dan 9000 prim günüyle ve en erken 54 yaşında, SSK’dan ise en az 5525 prim günüyle 52 yaşında emekli olabilirsiniz. SSK’dan emeklilik için prim gününüz yeterli ama BAĞ-KUR sonrası SSK primlerinizin en az 1261 güne ulaşması gerekir. Bu da 37 ay daha SSK’lı çalışmanız anlamına gelmektedir. SSK prim günlerinizi 1261’e tamamladıktan sonra emeklilik dilekçesi verebilirsiniz. Askerlik borçlanmasını yapmakta acele etmeyip şimdi yapsaydınız SSK sürenize eklenirdi ve 52 yaşını dolduracağınız 2023 yılında emekli olabilirdiniz.
SSK’lı bir işte çalışamazsanız veya BAĞ-KUR’u da devam ettiremezseniz, mevcut BAĞ-KUR çalışmalarınız ile 58 yaşında da emekli aylığı bağlatabilirsiniz.
Özellikle BAĞ-KUR’dan SSK’ya geçme niyeti olanların askerlik borçlanmasını yapmak için acele etmemeleri gerekir. Askerlik borçlanması borçlanmanın yapıldığı tarihte çalışılmakta olan statüdeki veya en son çalışılan statüdeki günlere eklenir. SSK’lı çalışırken veya SSK’lı çalışmanın ardından borçlanma yapıldığında SSK sürelerine eklenir.
Şunu da hatırlatmakta yarar bulunuyor. Prim günü eksik değilse veya emeklilik tarihini daha öne çekmeyecekse, sadece prim gününü artırmak için askerlik borçlanması yapmaktan kaçınılmalıdır.
30/07/1963 doğumluyum. 1983 sigorta girişliyim. Sonra ara verdim. 1995 doğumlu bir çocuğum var. İsteğe bağlı 1410 gün ve sigorta 936 gün. Halen çalışıyorum daha önce belediye imarda 390 günlük çalışmışlığım var. Böylece toplam 2736 pirim günüm bulunuyor. Çocuk borçlanması yapabilir miyim? Yaşım 58, emekli olmam için ne gerekli, ne zaman emekli olabilirim? (Suda A.)
SSK’dan 3600 prim günüyle 58 yaşında emekli olabilirsiniz. Çocuğunuz doğduktan sonra sigortalı bir işte çalışmadığınız sürelerin iki yıla, yani 720 güne kadar olan kısmı için doğum borçlanması yapabilirsiniz. 58 yaşını doldurduğunuza göre, prim günlerinizi 3600’e tamamladığınız gün emeklilik dilekçesi verebilirsiniz.
Ekim 1972 doğumluyum ve sigorta girişim 01/01/1992. 4400 prim günüm bulunuyor. Sigorta giriş tarihine göre 49 yaşında emekli oluyorum. Emekli olabilmek için ekim ayında başvurabilir miyim? (Funda Ü.)
Sigorta giriş tarihinize göre 48 yaşında emekli olabilirsiniz ancak en az 5525 prim gününü tamamlamanız gerekir. 5525 günü tamamlamak için daha 38 ay çalışmalısınız. 5525 günü tamamladığınızda emeklilik dilekçesi verebilirsiniz.